ก่อนที่จะเข้าใจว่าประจำเดือนผิดปกติเป็นอย่างไรก็จำเป็นจะต้องเข้าใจว่าประจำเดือนปกติคืออย่างไรอาจสามารถอธิบายลักษณะการมีประจำเดือนที่ปกติประกอบด้วย 

  1. ความห่างของรอบประจำเดือนซึ่งมักจะห่างประมาณ 21 ถึง 35 วัน 

  2. ระยะเวลาที่มีประจำเดือนปกติจะอยู่ประมาณ 3-5 วันแต่ไม่เกิน 7 วัน

  3. ปริมาณประจำเดือนที่มาในแต่ละครั้งไม่ควรเกิน 80 cc ซึ่งในทางปฏิบัติคงไม่มีใครมาวัดแต่อาจสังเกตได้โดยลักษณะเลือดที่ติดผ้าอนามัยหากใช้ผ้าอนามัยไม่เกิน 3 ผืนต่อวันและไม่ชุ่มถือว่าประจำเดือนมาปริมาณปกติ

    ลักษณะประจำเดือนผิดปกติมักจะสังเกตได้จากรอบเดือนไม่สม่ำเสมอ เช่น บางเดือนห่างบางเดือนที  ประการที่ 2 คือประจำเดือนมาเกิน 7 วันและประการที่ 3 คือปริมาณเลือดที่มามากจนมีอาการเวียนศีรษะหน้ามืดเป็นลิ่มเลือดหรือหากมาน้อยก็เป็นจุดมาแค่ 1-2 วันแทบไม่ใช้ผ้าอนามัย

     การควบคุมการมีประจำเดือนเป็นกลไกที่น่าพิศวงสลับซับซ้อน เป็นการควบคุมที่เกิดจากสมองส่วน Hypothalamus ส่งสารสื่อประสาทมาควบคุมต่อมใต้สมอง (Pituitary gland) จากนั้นจึงส่งฮอร์โมนมากระตุ้นการทำงานของรังไข่ และตัวรังไข่ก็สร้างฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรนไปกระตุ้นการหนาตัวของเยื่อบุโพรงมดลูกทำให้เกิดการมีประจำเดือนเป็นรอบๆดังที่สตรีทุกคนมีประสบการณ์อยู่ทุกเดือน อาการควบคุมของสมองต่อมใต้สมองรังไข่หรือตัวมดลูกผิดปกติไปก็จะทำให้เกิดความผิดปกติของประจำเดือน  

   สาเหตุของประจำเดือนผิดปกติ แบ่งออกเป็นแบบเป็นแต่กำเนิด (Primary) เรื่อ'พันธุกรรมหรือการพัฒนาการ และเป็นตอนโต (Secondary)

   หากเป็นแต่กำเนิดเข้าได้แก่กลุ่มเด็กที่จะต้องมีประจำเดือนตั้งแต่อายุ 11 ปีโดยเฉลี่ยซึ่งในช่วง 1-2 ปีแรกประจำเดือนอาจจะมากะปริบกะปรอยไม่สม่ำเสมอเป็นเรื่องปกติแต่หลังจากนั้นจะต้องมาปกติตรงเวลาสาเหตุที่พบบ่อยได้แก่ 

       1 เนื้องอกติ่งเนื้อ  

       2 ความผิดปกติของการแข็งตัวของเลือด 

       3 การติดเชื้อ 

       4 อุบัติเหตุการฉีกขาด  

       5 ความผิดปกติของกลไกการควบคุมของสมองต่อมใต้

          สมองและรังไข่ 

       6 ผลจากการใช้ยาฮอร์โมนต่างๆ